ĐƯỢC GEN Z MÊ TÍT

Khởi đầu từ một đề xuất "liều lĩnh"

Câu chuyện bắt đầu từ đề xuất khá bất ngờ của nhóm học sinh trong dự án bảo tồn di sản của trường: đưa nghệ thuật hát Xẩm vào hoạt động ngoại khóa. Phía Ban Giám hiệu ban đầu còn ngập ngừng vì lo ngại học sinh không mấy mặn mà với cái "cổ". Còn chính các em, khi nghe tên "hát Xẩm", cũng hình dung đến một thứ gì đó rất xa vời, "nghe như dành cho ông bà".

"Chúng tôi đồng ý với tinh thần 'cứ thử xem sao'. Mục đích ban đầu chỉ là cho các em biết đến, như một cách giáo dục di sản," thầy Hà Ngọc Dương, hiệu phó nhà trường, chia sẻ.

Cú sốc văn hóa tích cực và sự thay đổi nhận thức

Buổi giới thiệu đầu tiên chỉ kéo dài vài phút, nhưng đã tạo nên một "cú sốc" tích cực. Những âm thanh trầm ấm của cây đàn nhị, nhịp phách rộn ràng cùng giọng hát mộc mạc, dí dỏm của các nghệ nhân đến từ Câu lạc bộ hát Xẩm Yên Phong khiến nhiều học sinh ngẩn người vì lần đầu được nghe trực tiếp.

"Em tưởng sẽ rất buồn ngủ. Nhưng nghe xong mới thấy nó có cái gì đó rất cuốn. Lời hát kể chuyện đời thường, có khi châm biếm, có khi hài hước, gần gũi chẳng khác gì những bản rap bây giờ," Nguyễn Minh Anh, học sinh lớp 11, hào hứng nói.

Chính sự chân thật, hóm hỉnh trong nội dung đã chạm đúng cảm xúc của người trẻ. Sang buổi thứ hai, thay vì ngồi im, học sinh đã chủ động tiến lại gần, hỏi han về lời ca, xin được cầm thử cây đàn nhị. Những câu nói như "tưởng cũ mà hay phết!" bắt đầu xuất hiện, đánh dấu bước ngoặt trong nhận thức.

Bài học về lan tỏa văn hóa truyền thống

Hành trình đưa Xẩm vào trường học tại Yên Mô A không chỉ đơn thuần là việc "kéo" học sinh đến với di sản, mà là cách để di sản tự chứng minh sức hút của mình bằng chính giá trị nguyên bản: sự chân phương, gần gũi và tính giải trí.

Câu chuyện này cho thấy một bài học ý nghĩa: học sinh thế hệ Gen Z hoàn toàn không xa rời hay quay lưng với văn hóa truyền thống. Các em chỉ cần được tiếp cận một cách sinh động, đúng thời điểm, đúng cảm hứng, và trên hết, được tôn trọng gu thẩm mỹ, được khơi gợi sự tò mò. Và một khi đã thực sự yêu thích, chính các em sẽ trở thành những sứ giả lan tỏa văn hóa mạnh mẽ và chân thành nhất, với tốc độ còn có thể "đánh bại" cả những thuật toán lan truyền trên mạng xã hội.

Thành công bước đầu này mở ra hướng đi đầy triển vọng cho việc đưa các di sản văn hóa phi vật thể khác vào trường học, biến không gian giáo dục thành một "bảo tàng sống", nơi học sinh vừa là khán giả, vừa có thể trở thành những người kế thừa và sáng tạo mới.